Tüberküloz (verem), dünyada en çok ölüme yol açan bulaşıcı hastalıkların başında yer almakta ve 2023 yılı itibariyle dünya genelinde artış göstermektedir. Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Fatih Tekin, 78’inci Verem Eğitim ve Farkındalık Haftası kapsamında yaptığı açıklamalarda, tüberkülozun dünya genelinde ciddi sağlık sorunlarına yol açmaya devam ettiğini belirtti. Dr. Tekin, tüberkülozun, Covid-19 salgını nedeniyle yaşanan ölümlerden sonra tekrar bulaşıcı hastalıklar arasında birinci sıraya yerleştiğini vurguladı.
2023’te 10.8 milyon tüberküloz hastasının 8.2 milyonu kayıtlıydı. Ancak Covid-19 pandemisinin etkisiyle, tüberküloz hastalarının kayıtlı oranı azalmıştı. 2022 ve 2023 yıllarında ise tüberküloz ölümleri tekrar yükseldi. Özellikle Afrika ve Asya gibi bölgelerde tüberküloz, hem ekonomik hem de sağlık açısından büyük bir yıkıma neden olmaya devam ediyor. Hindistan ve Endonezya gibi ülkelerde ise sağlık altyapısı yetersiz ve ekonomik sorunlar hastalığın yayılmasını olumsuz etkiliyor. Yoksulluk ve yetersiz beslenme gibi etmenler, tüberkülozun oluşumunda büyük rol oynuyor.
Son 4 yılda tüberküloz ve Covid-19 ölümleri:
| Yıl | Dünyada Covid-19 Ölümleri | Dünyada Tüberküloz Ölümleri |
|---|---|---|
| 2020 | 1.980.561 | 1.400.815 |
| 2021 | 3.541.373 | 1.417.913 |
| 2022 | 1.213.749 | 1.323.758 |
| 2023 | 247.219 | 1.247.800 |
Türkiye, tüberküloz kontrolünde başarılı bir ülke olarak öne çıkmaktadır. Covid-19 sonrası dünyada tüberküloz hastalarının sayısında artış gözlemlenirken, Türkiye’de bu sayı düşüş göstermiştir. 2023 yılı itibariyle Türkiye’de kayıtlı hasta sayısı 9.527 olup, 2019 yılında bu sayı 11.401 idi. Bu da demektir ki, son 4 yılda Türkiye’deki tüberküloz vakalarında %16.4 oranında bir azalma olmuştur.
Dr. Tekin, Türkiye’nin sağlık altyapısı ve verem savaşı dispanserleri sayesinde bu başarıyı elde ettiğini belirtti. Ayrıca, dünyada dirençli tüberküloz için geliştirilen yeni ilaçlar ve tedavi yöntemlerinin, tedavi süresini kısaltarak başarı oranlarını artırdığını ifade etti. Ancak, bu ilaçların Türkiye’de de temin edilmesi gerektiğini belirtti.
Dr. Tekin, verem savaşı dispanserlerinin çalışmasının çok değerli olduğunu vurguladı ve bu kurumlarda çalışan personelin sayısının yeterli olması, sürekli eğitim alması ve özlük haklarının eşitlenmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, tüberküloz raporlarının yıllık olarak yayımlanması gerektiğini belirten Tekin, Türkiye’de raporların 3 yıl geriden geldiğini ve bu durumun çözülmesi gerektiğini dile getirdi. Son rapor 2021 yılına ait olup, bu durumun tüberkülozun güncel durumu ve tedavi gereksinimlerine dair önemli verilerin kaybolmasına neden olduğunu söyledi.
Tüberküloz, dünya genelinde ciddi bir sağlık sorunu olmayı sürdürmektedir. Türkiye, tüberküloz kontrolü konusunda başarılı bir örnek teşkil etmekte olsa da, güncel raporların ve tedavi sürecindeki iyileştirmelerin hızla takip edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Türk Toraks Derneği, bu savaşın başarılı bir şekilde sürdürülmesi için çalışmalarını desteklemeye devam etmektedir.
Kaynak : BSHA
